Crypto erfenis: digitaal vermogen nalaten

Wat gebeurt er met het opgebouwde crypto vermogen na een overlijden? Dat is iets waar de meeste investeerders nog niet over nagedacht hebben. Of iets waar erfgenamen ineens tegenaan lopen. Weten de erfgenamen überhaupt wel dat de overledene crypto had? En hoe krijgen zij toegang tot de fondsen?

Laat crypto niet verloren gaan

Dit gaat zeker niet altijd goed. Zo overleed Matthew Mellon, die destijds zo’n $1 miljard aan XRP had, in 2018. Hij nam, terecht, de beveiliging van zijn vermogen erg serieus. Hij verdeelde zijn vermogen in de cryptocurrency XRP over tientallen “cold wallets” die dus offline waren. Deze wallets hield hij vaak aan onder valse namen en werden beveiligd met keys die Mellon op diverse locaties wereldwijd had opgeslagen, in bankkluizen.

Natuurlijk, met het oog op veiligheid, was dit een goed plan - maar toen hij vroegtijdig overleed had niemand enig idee waar deze sleutels bewaard waren en ging het gros van zijn cryptovermogen verloren. Dit soort situaties hebben zich ook voorgedaan met andere crypto, zoals Bitcoin.

Oplossingen voor crypto nalatenschap

Om te voorkomen dat erfgenamen in een lastige situatie belanden, zijn er verschillende opties om de nalatenschap van crypto te regelen.

Allereerst is het natuurlijk mogelijk om de wachtwoorden tot alle accounts op te schrijven, maar die kan een inbreker of andere kwaadwillende ook vinden. Daarnaast gebruiken veel beurzen en brokers 2FA waarbij ook de telefoon of een andere authenticatiemethode benodigd is om toegang te krijgen. Dit is dus niet de beste optie voor de meeste cryptobeleggers.

Voor de technisch onderlegde crypto-eigenaren zijn er ook oplossingen te bedenken met bijvoorbeeld smart contracts die de crypto direct overmaken naar de wallet van de erfgenaam. Maar hoe weet het contract dat iemand is overleden? En de erfgenaam moet dan ook voldoende afweten van blockchains en wallets. Voor de meeste mensen is dit dus geen aantrekkelijke optie.

Wanneer wachtwoorden of seed phrases overgedragen moeten worden aan de volgende generatie, dan is het aan te raden om dit te doen bij een notaris: vastgelegd in een testament. Zo ligt er niets in huis wat misbruikt kan worden en kunnen er ook meteen duidelijke instructies worden gegeven over hoe de crypto te bereiken.

Waar moet ik op letten bij het regelen van mijn crypto erfenis?

Er zijn een aantal belangrijke overwegingen. De eerste is veiligheid. Zoals eerder benoemd moeten de sleutels en informatie zorgvuldig worden opgeslagen op een betrouwbare plek.

Daarnaast is het goed om een juridisch adviseur of notaris in het proces te betrekken om te zorgen dat het crypto testament rechtsgeldig is en in overeenstemming met de geldende wetgeving. Denk hierbij aan het kindsdeel, maar ook aan de erfbelasting.

Hoe werkt erfbelasting voor crypto?

Een cruciaal aspect van een crypto erfenis is de erfbelasting. De belastingwetten met betrekking tot crypto variëren sterk per land en kunnen met de tijd veranderen. In Nederland telt het cryptovermogen net zo mee voor erfbelasting als andere activa. In 2024 geldt dat de dagwaarde van de crypto op het moment van overlijden als uitgangspunt wordt genomen. Het tarief is afhankelijk van het bedrag en de relatie van de erfgenaam tot de overledene. Er is pas erfbelasting verschuldigd wanneer het vermogen boven het vrijgestelde bedrag komt. Ook deze vrijstelling is afhankelijk van de relatie van de erfgenaam tot de overledene.

In 2024 gelden de volgende tarieven:

Wat gebeurt er met de cryptobezittingen als iemand is overleden?

Er zijn enkele stappen die nabestaanden van iemand met een cryptovermogen kan volgen.

Identificeren:

Allereerst begint men met het identificeren van alle crypto assets van de overledene. Alle wachtwoorden, eventuele 2FA toegang (meestal via de e-mail of telefoon) en misschien zelfs seed phrases moeten bij elkaar gezocht worden. Mogelijk had de overledene bij meerdere beurzen accounts.

Controleer ook of er hardware wallets in huis zijn, bijvoorbeeld in een kluis. Bij sommige beurzen is het mogelijk om contact op te nemen met hun helpdesk om aan te geven dat een dierbare is overleden en de erven graag toegang willen tot de tegoeden.

Expert inschakelen:

Op dit punt kan het aan te raden zijn om een advocaat, notaris of specialistische partij te raadplegen met ervaring in cryptovermogens. Het kan juridisch en technisch uitdagend zijn om alles zelf te regelen.

Verdeling:

Maak niet direct alle crypto naar een eigen account over, maar controleer eerst aan de hand van een eventueel testament hoe de verdeling onder de erven hoort te zijn. Het is niet zo simpel als 1 Ethereum naar Jan en 1 Bitcoin naar Piet - dat is geen eerlijke verdeling omdat de eurowaarde van beide munten ver uit elkaar ligt. Zoek de dagwaarde (in euro) op van alle cryptocurrencies op het moment van overlijden zodat het vermogen eerlijk verdeeld kan worden. Een financieel en juridisch adviseur zijn cruciaal in deze.

Overmaken:

De cryptovaluta staan doorgaans bij een beurs, op een software wallet, of op een hardware wallet. Met behulp van een storting (withdrawal) kunnen de cryptovaluta overgemaakt worden naar een inmiddels zelf aangemaakt account of zelf opgezette wallet. Zo’n overboeking gaat over de blockchain, waarmee ook blockchainkosten gemoeid gaan. Hiervoor is het “adres” nodig van de ontvangende wallet.

Voor de eerste keer een blockchain transfer doen? Het is aan te raden om eerst een “testtransactie” met een kleine hoeveelheid te doen, om te controleren of het goed aankomt. Dit duurt meestal enkele minuten. Schakel vooral hulp in wanneer nodig bij het doen van een overboeking.

Belasting en banken:

Wanneer iemand een groot bedrag in euro’s op een bankrekening ontvangt vanaf een bekende cryptobeurs, dan kan het voorkomen dat banken opbellen om de herkomst te controleren van dit bedrag. Dit doen zij om witwassen te voorkomen - zij zijn dan ook verplicht om verdachte transacties te monitoren en melden.

Zorg er daarom vanaf het eerste moment voor dat alles rondom de crypto erfenis goed gedocumenteerd is. Als laatste: een cryptovermogen is niet uitgesloten van de erfbelasting. Vul het cryptovermogen in op het formulier aangifte erfbelasting van de Belastingdienst.

Crypto nalatenschap uitbesteden

Er zijn veel zaken die geregeld moeten worden en mis kunnen gaan rondom het regelen van een crypto nalatenschap. Het vooraf regelen van de nalatenschap met een testament met goede instructies kan de erfgenamen veel complicaties en stress besparen.

Bij Blockrise kunnen wij hier ondersteuning in bieden. Zo documenteren wij ook alle herkomst van de cryptovaluta die ons worden toevertrouwd, waardoor een compleet dossier klaarligt voor de erfgenamen wanneer banken of de Belastingdienst hierom vragen. Daarnaast zorgen wij voor de veilige opslag van crypto zoals Bitcoin en Ethereum.

De informatie verstrekt in onze artikelen is uitsluitend bedoeld voor algemene informatieve doeleinden en vormt geen (financieel) advies.